Bezoekers die voor het eerst het Verenigd Koninkrijk bezoeken zijn vaak verbaasd over hoe groot het landoppervlak is. Van Land’s End in de zuidwesthoek van Engeland naar John O’Groats, het meest noordelijke punt in Schotland, is hemelsbreed 603 mijl (970 km), maar over de weg bijna 840 mijl (1350 km). Op het breedste punt, van de Welshe westkust naar de Engelse oostkust, is de afstand ruwweg 300 mijl (480 km) en doorkruist het wat bergachtig terrein. Hierbij is geen rekening gehouden met Noord-Ierland, dat weliswaar slechts tweederde van de grootte van Wales heeft, maar ook een vrij groot landoppervlak heeft.
Hoewel de totale omvang van het Verenigd Koninkrijk als klein kan worden beschouwd in vergelijking met die van Noord-Amerika, Canada of Australië, is het nog steeds aanzienlijk en kan het een uitdagend en tijdrovend proces zijn om van punt A naar punt B te komen.
Het Verenigd Koninkrijk is redelijk goed voorzien van openbaar vervoer: de meeste grote steden zijn goed bereikbaar per bus of trein. Naarmate de stad echter kleiner wordt, nemen ook de mogelijkheden om er te komen en de reizen naar dergelijke bestemmingen af. Deze moeten misschien in kleinere etappes worden opgedeeld en omvatten transfers van het ene vervoermiddel naar het andere.
Afhankelijk van het vertrekpunt en de bestemming kan de vorm van vervoer die het beste past variëren van treinen, bussen en zelfs vliegtuigen. De Britse regering is voortdurend bezig met het verbeteren en opwaarderen van het wegen- en spoorwegennet en elk jaar worden er in het Verenigd Koninkrijk meer dan 2,5 miljard bus- en treinreizen gemaakt. Hoewel de autoriteiten trots zijn op hun prestaties, betekent dit niet dat alles zo soepel en efficiënt werkt als het kan of zou moeten.
Voor veel inwoners van het Verenigd Koninkrijk is klagen over de dienstregelingen, de kwaliteit van de dienstverlening en de gehanteerde tarieven bijna een nationaal tijdverdrijf. Maar hoe betrouwbaar is het openbaar vervoer in het Verenigd Koninkrijk en is de veelvuldige kritiek terecht of niet?
metro, trein, bus en touringcar
Zoals vaak het geval is in elk land, hebben de grotere steden meestal een betere infrastructuur en een betrouwbaarder openbaar vervoer. In Londen, de hoofdstad, wonen ongeveer 20 miljoen mensen en het grotere gebied rond Londen is enorm. Met zoveel inwoners is het niet verwonderlijk dat er een uitgebreid netwerk van metro’s en bovengrondse treinen en een uitgebreid busnetwerk is om aan de vraag te voldoen.
Ondergronds
Het metronetwerk, bij Londenaren beter bekend als de metro, rijdt tijdens kantooruren regelmatig en biedt waarschijnlijk de beste manier om door het centrale deel van Londen en daarbuiten te reizen, met een verbinding die ook forenzen en reizigers naar Heathrow Airport vervoert. De Heathrow-buis rijdt ongeveer elke tien minuten met een reistijd van iets minder dan een uur.
In de stad zijn de metro’s met elkaar verbonden en kun je over het algemeen elke gewenste locatie bereiken, hoewel het nodig kan zijn om een of twee keer over te stappen. De tarieven zijn redelijk, hoewel iets hoger tijdens de piekuren van 6:30 en 9:30 ’s ochtends en van 16:00 tot 19:00 ’s avonds. De service is over het algemeen betrouwbaar, hoewel bezoekers er rekening mee moeten houden dat vertragingen niet ongewoon zijn. De dienstregeling varieert tussen de verschillende lijnen, maar de meeste rijden tussen vijf uur ’s ochtends en middernacht.
Voor sommige reizen kan het nodig zijn om over te stappen van de metro op een lokale bus, en dit is meestal gemakkelijk te doen omdat een geschikte bushalte vaak buiten of dicht bij een metrostation te vinden is. Daarnaast hebben veel (maar niet alle) metrostations ook een plaatselijk minicabkantoor.
De metro wordt over het algemeen geassocieerd met Londen, maar andere steden in het Verenigd Koninkrijk hebben ook metrodiensten, waaronder Newcastle, Liverpool en Glasgow in Schotland.
Treinen
Het treinnetwerk in het Verenigd Koninkrijk is uitgebreid en bedient de meeste grotere steden en dorpen. Vóór 2020 was het spoorwegnet eigendom van en werd het beheerd door een aantal verschillende bedrijven, wat leidde tot een gefragmenteerd en verwarrend systeem. Passagiers die op een station aankwamen, moesten vaak uren wachten op een aansluitende trein of ontdekten dat de aansluitende trein kort voor hun trein was vertrokken.
Het systeem was onpraktisch en inefficiënt omdat de Britse regering actie ondernam, de spoorwegconcessies afschafte en het systeem effectief nationaliseerde. Vanaf begin 2023 vallen alle spoorwegactiviteiten onder de controle van de Great British Railways (GBR), en het systeem is nu meer gestroomlijnd en effectief. De meeste treinen zijn goed onderhouden en in goede staat, maar de prijzen kunnen hoog zijn in vergelijking met andere Europese landen. Er kan echter worden bespaard door tickets op voorhand te kopen in plaats van op het moment van de reis.
Intercitytreinen hebben allemaal toiletten, maar niet alle treinen hebben Wi-Fi of een restauratiewagon. Als deze faciliteiten nodig zijn, moet je dit controleren voordat je een ticket boekt. Reizigers mogen ook hun hond meenemen (gratis), maar hij moet onder controle worden gehouden en mag andere passagiers niet storen.
Hoewel het niet de goedkoopste vorm van langeafstandsreizen in het Verenigd Koninkrijk is, is de trein veruit de populairste, met een gemiddelde van 990 miljoen passagiers per jaar die de afgelopen jaren gebruik maakten van de dienst.
Lokale bus
De woorden “coach” en “bus” worden vaak door elkaar gebruikt door Engelstaligen, maar er is een verschil. Bussen zijn over het algemeen beperkt tot één stad, gemeente of district, terwijl een bus wordt gebruikt tussen steden voor langeafstandsreizen.
Lokale bus
Zoals te verwachten heeft elke grote stad in het Verenigd Koninkrijk zijn eigen lokale busdienst, en deze rijdt meestal van ongeveer zes uur ’s ochtends tot middernacht, hoewel je dit moet controleren. De prijzen variëren, maar als de service een paar dagen regelmatig gebruikt gaat worden, is het aan te raden om een of andere kortingskaart aan te schaffen, die gemakkelijk verkrijgbaar is. Kleinere steden en dorpen in het Verenigd Koninkrijk hebben waarschijnlijk geen busdienst en zijn afhankelijk van busmaatschappijen die diensten tussen steden verzorgen. De diensten zijn meestal onregelmatig (vaak slechts een of twee keer per dag) maar over het algemeen betrouwbaar.
Coach
Megabus en National Express zijn waarschijnlijk de grootste en bekendste, maar er is ook een groot aantal kleine onafhankelijke busmaatschappijen in het Verenigd Koninkrijk, die zich meestal richten op bepaalde routes en bestemmingen. Reizen met de bus zal altijd langzamer zijn dan met de trein, maar er zijn grote verschillen in de prijzen van tickets tussen deze twee vervoerswijzen. De meeste bestemmingen in het Verenigd Koninkrijk zijn rechtstreeks per bus bereikbaar vanuit de grote steden, hoewel het nodig kan zijn om over te stappen op een lokaal bus- of taxibedrijf om de reis te voltooien.
Als de kosten een rol spelen bij reizen door het Verenigd Koninkrijk, dan is de bus de beste optie. Het treintarief van Londen naar Edinburgh kan namelijk vijf keer zoveel kosten als een busticket. Toegegeven, deze reis duurt meer dan elf uur met de bus in plaats van minder dan vijf uur met de trein, maar de besparingen zijn aanzienlijk en de bussen zijn schoon en comfortabel, waardoor de reis aangenamer is dan het lijkt.
Vanuit het centrum van Londen is het bijvoorbeeld ook mogelijk om rechtstreeks een bus te nemen naar de meeste grote steden of plaatsen in Engeland, Schotland of Wales of deze te bereiken met niet meer dan één overstap. Londen heeft ook internationale treinstations van waaruit een bus naar de veerboothaven van Dover kan worden gebracht of rechtstreeks door de Kanaaltunnel naar Frankrijk en andere landen in de Europese Unie.
Internationale treinen
Groot-Brittannië heeft drie internationale treinstations in Ashford, Ebbsfleet en London St. Pancras. Deze drie stations bedienen de Eurostar-treindienst naar Europa met bestemmingen als Amsterdam, Brussel en Parijs. In Noord-Ierland zijn er regelmatige treindiensten van Newry naar Dundalk in de Republiek Ierland, evenals tussen Belfast en de Zuid-Ierse hoofdstad Dublin. Reizigers tussen de Republiek Ierland en Noord-Ierland kunnen in het midden van de week profiteren van gereduceerde tarieven.
Hoog vliegen
Bezoekers met haast of met genoeg geld kunnen naar bijna elk deel van Engeland, Wales, Schotland of Noord-Ierland vliegen, want het Verenigd Koninkrijk is goed gevuld met grote en kleine luchthavens. Groot-Londen alleen al wordt bediend door niet minder dan zes luchthavens en er zijn meer dan veertig binnenlandse en regionale luchthavens verspreid over het Verenigd Koninkrijk, waarvan sommige op de meest afgelegen eilanden of in de meest verlaten landschappen liggen.
Voor binnenlandse reizen van de ene luchthaven in het VK naar de andere zijn geen speciale papieren of visa nodig (of een ETA voor het VK vanaf 2024), omdat binnenlandse vluchten zijn vrijgesteld van de gebruikelijke internationale regels. Het is echter altijd aan te raden om een paspoort (met de gekoppelde UK ETA) mee te nemen als je vliegt, omdat ambtenaren op de luchthaven van bestemming hierom kunnen vragen.
Dit is vooral belangrijk als je vanuit een van de landen op het Britse vasteland (Engeland, Wales en Schotland) naar Noord-Ierland reist. Hoewel Noord-Ierland officieel een land van het Verenigd Koninkrijk is, is het gebruikelijk dat douanebeambten en grensbeambten de paspoorten van passagiers controleren die aankomen op vluchten uit het Verenigd Koninkrijk. Technisch gezien zou een paspoort niet nodig moeten zijn voor wat een binnenlandse vlucht is, maar dit is vaak het geval, vooral voor aankomende passagiers die geen burgers zijn van een land in het Verenigd Koninkrijk.